Komende maandag 12 februari start aannemer TM ROCO* - waarvan Franki Construct en Willemen Infra deel uitmaken - met de bouw van de Bypass. Dat is een tijdelijke snelweg die naast de bestaande R1 zal verschijnen tussen de knooppunten Antwerpen-Noord (A12 x E19) en Antwerpen-Oost (E313 x R1).

Met de bouw van de Bypass komt de afbraak van het Viaduct van Merksem steeds dichterbij. Het einde van deze brug markeert het begin van de verdiepte Ring. Daarbij verdwijnt het snelwegverkeer onder de grond en komt erboven plaats vrij voor Ringpark Groenendaal en het Lobroekdok. Eind 2025 zal het noordelijk deel van de Bypass (rijrichting Nederland) in gebruik worden genomen. De Bypass blijft tot het einde van de Oosterweelwerken noodzakelijk om het verkeer op te vangen.

De Bypass wordt in twee delen gebouwd, een noordelijk en een oostelijk deel. Het noordelijk deel is veruit het langste en bevindt zich tussen de Jozef Masurebrug en het Sportpaleis. Het oostelijk gedeelte sluit op het Sportpaleis aan en loopt tot het knooppunt Antwerpen-Oost. De vergunning voor dit gedeelte van de Bypass wordt later dit voorjaar aangevraagd.

Ingenomen rijstrook op de R1 en afgesloten Vaartkaai
De bouw van de Bypass start met het vrijmaken van de noodzakelijke ruimte. Hiervoor sluit de Vaartkaai in Antwerpen/Merksem vanaf 12 februari tussen de Bredabaan en Tjalkstraat, later tot aan de Kotterstraat. Hier organiseren we de komende jaren de Oosterweelwerf. In eerste instantie passen we hier de aanrijhellingen naar de IJzerlaanfietsbrug aan. Zo komt er plaats vrij om de boogbrug te bouwen die de Bypass over het Albertkanaal zal leiden. Nadien vormt deze zone het decor voor de bouw van de verdiepte en overkapte snelweg én de nieuwe tunnels onder het kanaal. Fietsers leiden we lokaal om via de aangepaste route langs Winterling en de Groenendaallaan. Autoverkeer rijdt om via Schijnpoort in Deurne.

Vanaf 11 maart nemen we vanaf het Sportpaleis de rechtse rijstrook op het Viaduct in, richting Nederland. Over een lengte van ongeveer één kilometer zijn er vanaf dan nog drie van de vier rijstroken beschikbaar en geldt er een maximumsnelheid van 70 km per uur. Dit is nodig om de randbalk van het Viaduct af te kunnen breken en vlak naast het bestaande Viaduct de Bypass op te bouwen.

Het innemen van de vierde rijstrook op de Ring zal ongetwijfeld voor extra reistijd zorgen. De ingrepen die we eind vorig jaar hebben gedaan in het knooppunt Antwerpen-Oost (waarbij gevaarlijke, last minute weefbewegingen onmogelijk werden gemaakt) zullen in principe zorgen voor een vlottere doorstroming. En ook de snelheidsbeperking tot 70 km per uur draagt hieraan bij. Beide maatregelen zouden het risico op ongevallen moeten verkleinen.

We raden automobilisten aan om altijd de meest actuele verkeerssituatie na te gaan via de website van het Verkeerscentrum en indien mogelijk gebruik te maken van alternatieven. Zo heeft verkeer komende vanuit Nederland met bestemming Antwerpen de mogelijkheid om ‘s ochtends de P+R Luchtbal te nemen. ‘s Avonds sluiten ze dan voorbij de file op de Ring aan.

Overkappen Ring grondig voorbereid
Aannemerscombinatie TM ROCO* bereidde de werken voor de bouw van de Bypass en het verdiepen van de Ring de afgelopen jaren intens voor. Niet alleen organisatorisch, maar ook op het terrein werd al heel wat voorbereidend werk verzet. Een greep daaruit:

• In Merksem bouwden we een nieuwe Schijnkoker om de wijk Rietschoorvelden te beschermen tegen overstromingen. Op die manier maakten we ondergronds ruimte om de snelweg te kunnen verdiepen.
• Aan Schijnpoort werden heel wat kabels, leidingen en rioleringen verlegd. Ook deze werken waren nodig om de ondergrond vrij te maken van obstakels. 
• De IJzerlaanfietsbrug werd aan de kant van ‘den Dam’ aangepast, zodat die tijdens de Oosterweelwerken maximaal bruikbaar blijft.
• Het IJzerlaankanaal wordt verlengd, om de afwatering van het Lobroekdok naar het Albertkanaal ook tijdens de werken - en daarna - te verzekeren.

Hallo Bypass, Bye bye Viaduct
We bouwen eerst de Bypass richting Nederland. Wanneer deze eind 2025 in gebruik is genomen, breken we een eerste deel van het oude Viaduct van Merksem af. Vervolgens bouwen we de Bypass richting Gent/Brussel, wat ongeveer een jaar in beslag zal nemen. Eind 2026 is de Bypass volledig klaar en breken we een volgend deel van het Viaduct af. Zo maken we voldoende ruimte vrij om de verdiepte en maximaal overkapte snelweg te bouwen.

Vanaf eind 2030 starten we met de gefaseerde ingebruikname van de Oosterweelverbinding en breken we het laatste deeltje van het oude viaduct én de Bypass weer af.

Lydia Peeters, Vlaams minister voor Mobiliteit en Openbare Werken: “De Bypass is de belangrijkste ‘minder hinder-maatregel’ die het afbreken van het Viaduct, het verdiepen en overkappen van de noordelijke Ring mogelijk maakt. Dankzij de Bypass kunnen Lantis en de aannemer de openhartoperatie die de Oosterweelwerken zijn, uitvoeren terwijl het verkeer kan blijven rijden. Het is belangrijk om Antwerpen, een belangrijke economische motor in Vlaanderen, tijdens de werken maximaal bereikbaar te houden.”

Jeroen Philtjens, Projectdirecteur TM ROCO: “Wij zijn blij dat we ons na alle voorbereidende werken kunnen opmaken om de komende jaren verder vooruit te gaan. Samen met onze bouwheer Lantis, maar ook met de buren van onze werf, andere overheden en partners gaan we deze enorme uitdaging aan. ROCO is bijzonder fier om deel uit te maken van de werf van de eeuw, die Antwerpen zal transformeren tot een nieuwe, meer leefbare én mobielere Stad.”

Antwerps schepen voor Mobiliteit Koen Kennis: “Met het Toekomstverbond uit 2017 streven we naar een betere Stad en regio voor iedereen. De Oosterweelverbinding is dé hefboom naar een betere mobiliteit met meer duurzame alternatieven, meer ruimte voor de Stad, meer groen, minder geluidsoverlast, een gezondere lucht, noem maar op. Samen met Vlaanderen werken we de komende jaren naar een complete transformatie van de noordoostrand van Antwerpen.”

*TM ROCO is de aannemer die de Kanaaltunnels onder het Albertkanaal en de verdiepte en overkapte R1 zal bouwen. Het consortium bestaat uit de aannemers BESIX, BESIX INFRA, Cordeel, DEME, Jan De Nul, Denys, Franki Construct, Van Laere en Willemen Infra.